Culinaire kliekjes en smakelijke salades in de Deense schoolkantine
Wie heeft in de Nederlandse kantine al
zelf een bonensalade met biet, hummus en feta opgeschept? Nee, dat dacht
ik al; bijna niemand. In Denemarken is dit echter heel normaal! En we kunnen
nog genoeg van ze leren. - door Hester de Jong
In Nederland is het
over het algemeen bij universiteiten en hogescholen het geval dat de
kantines veel snacks aanbieden die wel lekker zijn maar niet direct erg
creatief of speciaal. Het zijn toch de standaard broodjes kaas en
kroketten die de boventoon voeren. Vaak door het gebrek aan een
uitgebreide kantine, besluit je dan om een eigen bakje van huis mee te nemen of
toch voor een (ongezonde) snack te gaan. In Denemarken zijn de kantines
echter anders van opzet en zijn deze een stuk meer uitnodigend om een
gezonde maaltijd op te scheppen.
Net als in de rest
van de Scandinavische landen is in Denemarken rust een heel belangrijk begrip. Er
heerst geen druk dat alles snel geregeld moet zijn en vrije tijd en pauzes zijn
daarom erg belangrijk voor de Denen. Veel Nederlanders lunchen zelfs even snel
met een broodje achter de computer terwijl ze ondertussen nog drie
verschillende dingen erbij aan het doen zijn. In Viborg (Jutland, het Noordelijkste
deel van Denemarken) at ik een half jaar in de kantine van een hogeschool. Er
heerste complete rust tijdens de pauzes, die maar liefst 3(!) kwartier
duren.
Er liggen hele broden
met messen ernaast waar je zelf een stuk van af kan snijden. Hierdoor kan
je precies bepalen hoeveel honger je hebt en verspil je geen eten. Ook
soep en salades worden op borden geserveerd, terwijl in Nederland dit
altijd TO GO is, en dus verpakt in plastic. Het afrekenen van de salade
wordt op gewicht gedaan, hierdoor kan je minder opscheppen indien je niet
zo hongerig bent en bij grote trek schep je je bord gewoon wat voller.
Het meest
opmerkelijke is de grote saladebar, waarbij je helemaal zelf je salade kunt
samenstellen. Je hebt keuze uit groenten zoals spinaziebladeren, rode ui,
kiemen, mais en zelfs rauwe broccoli. Er wordt gedacht aan proteïnes als
bonen en kikkererwten en verschillende eiwitbronnen zoals bijvoorbeeld
feta en kip. Er staan schalen met nootjes en gedroogd fruit en zelf de
dressings kun je precies doseren met een lepel. Verspillen is totaal niet
nodig en je kunt erg creatieve salades maken.
Wat opviel aan het
eten is dat elke dag de kantinedames van de restjes die over zijn van de
dag ervoor weer allerlei nieuwe creaties tevoorschijn toveren. Restjes
groenten en bonen worden samengevoegd tot een nieuwe salade, quiches
worden opgebakken met restjes kikkererwten en zalm van het salade buffet.
Hierdoor is er dagelijks wat nieuws te proeven. Op deze manier wordt er
een bijdrage geleverd aan het tegengaan van voedselverspilling en het onnodig
gebruik van plastic. Het opvallende hierbij is dat het als geheel normaal wordt
gezien om met eerbied met voeding om te gaan, terwijl het nergens
expliciet in de kantine wordt benoemd.
Het is duidelijk te
zien dat de Denen respect voor voeding al op jonge leeftijd hebben
meegekregen. Mocht je daarom het
geluk hebben om net als ik een tijdje in Denemarken te gaan studeren, sla
dan vooral de kantine daar niet over!
